Mỹ đoán hành động đáp trả của Iran

Posted on Tháng Ba 4, 2012 by aotrangoi

Lính Iran tham dự cuộc tập trận hải quân ở eo biển Hormuz. Nếu chiến tranh xảy ra, Iran có thể ngăn chặn eo biển này khiến thị trường dầu đảo lộn. Ảnh: Getty Images

Quan chức Mỹ tin rằng Iran sẽ trả đũa bằng việc phóng tên lửa vào Israel và tấn công kiểu khủng bố vào nhân viên dân sự, quân sự của Mỹ ở nước ngoài.

Trong khi việc trả đũa bằng tên lửa chống lại Israel gần như là điều chắc chắn, thì theo các đánh giá của quan chức Mỹ, Iran còn có thể cố gắng xác định phản ứng của mình chống lại những mục tiêu Mỹ mà không khiến Mỹ có lý do thích hợp để tiến hành hành động quân sự có thể làm tê liệt vĩnh viễn chương trình hạt nhân của mình. “Người Iran là những bậc thầy trong kiểm soát leo thang”, tướng James E. Cartwright, cựu phó chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ nói.

Các mục tiêu mà người Iran hướng tới, theo tướng Cartwright và các nhà phân tích khác của Mỹ, sẽ bao gồm những cơ sở hạ tầng xăng dầu ở vịnh Persia và quân đội Mỹ tại Afghanistan.

Quan chức Mỹ và Israel – những người gần đây đã thảo luận về khả năng phân chia của một cuộc tấn công từ Israel tin rằng, điều cuối cùng Iran muốn là một cuộc chiến toàn diện trên lãnh thổ của họ. Tuy vậy, phân tích của họ cũng cho biết, khó có thể nắm bắt được suy nghĩ nội bộ của tầng lớp lãnh đạo cấp cao ở Tehran. Thậm chí ngay cả trò chơi chiến tranh chi tiết nhất cũng không thể dự báo việc các quốc gia và lãnh đạo của họ sẽ phản ứng thế nào trong sức nóng cuộc xung đột.

Bất kỳ kết luận nào về phản ứng của Iran với một vụ tấn công cũng sẽ góp phần xác định việc Israel tiến hành trận đánh thế nào và quan điểm ra sao của Mỹ trước sự việc.

Tâm điểm tấn công phủ đầu

Gần đây, báo chí Mỹ đưa tin các quan chức tình báo nước này tin không có bằng chứng cho thấy Iran đã quyết định xây dựng một quả bom hạt nhân. Nhưng khả năng Israel sẽ tấn công phủ đầu đã trở thành tâm điểm của các nhà hoạch định chính sách Mỹ và có thể là chủ đề khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu của Israel gặp gỡ với Tổng thống Obama tại Nhà Trắng hôm thứ hai.

Trong tháng 11, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Ehud Barak nói, Israel có thể “chịu được” bất kỳ sự đáp trả nào của Iran trước một vụ tấn công.

“Một khi tấn công quân sự và trả đũa bắt đầu, bạn đã cưỡi trên lưng hổ”, Ray Takeyh, cựu quan chức an ninh quốc gia chính quyền Obama, hiện làm việc tại Hội đồng Đối ngoại Mỹ cho biết. “Và khi đã ở trên lưng hổ, bạn không thể luôn lựa chọn nơi nào để xuống”.

Theo quan chức Mỹ, nếu người Israel tấn công, Iran sẽ liều lĩnh, thậm chí tự sát khi trả đũa bằng cách tấn công trực tiếp vào các mục tiêu quân sự Mỹ – như phóng tên lửa vào các căn cứ Mỹ trên lãnh thổ các đồng minh ở vùng Vịnh.

Một cựu quan chức Israel nói, cách tốt nhất để nghĩ về hành động trả đũa chống lại Israel sẽ thông qua một công thức mà ông gọi là “1991 cộng 2006 cộng 3 hoặc 5 lần Buenos Aires”. Công thức này đề cập tới ba trường hợp xảy ra trong hai thập niên qua khi Israel bị tấn công: tên lửa Scud của chính quyền Saddam Hussein bắn vào Israel năm 1991 trong chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất; 3.000 rocket từ Hezbollah trong cuộc xung đột với Israel năm 2006; và các cuộc tấn công vào Đại sứ quán Israel cùng một trung tâm Do Thái ở Argentina đầu những năm 1990. Mỗi vụ này làm thiệt mạng từ 100-200 người, số người bị thương thì lớn hơn và gây tổn thất vài tỉ đô la tài sản. Hàng trăm nghìn người Israel ở phía bắc đã phải sơ tán từ nhà tới các hầm tránh bom hoặc về phía nam trong cuộc chiến năm 2006.

Hậu quả

Trong khi đó, quan chức chính quyền, quân sự và tình báo lại cho rằng, Iran có thể chọn cách “vô danh”, tấn công gián tiếp chống lại các quốc gia mà họ coi là đang ủng hộ chính sách của Israel. Iran còn có thể ngăn chặn eo biển Hormuz để làm đảo lộn các thị trường dầu hơn nữa.

Sự gia tăng các ô tô mang bom chống lại những mục tiêu dân sự ở các thủ đô của thế giới cũng có thể xảy ra. Và hầu như Iran sẽ “tuồn” thuốc nổ có sức công phá lớn ở dọc biên giới vào Afghanistan, nơi họ có thể cài thuốc bên đường và tấn công lực lượng Mỹ, NATO. Nhưng mục tiêu đầu tiên của Iran sẽ là nhanh chóng tái thiết, và có thể là tăng tốc chương trình hạt nhân nên theo đánh giá, Tehran sẽ nỗ lực tránh thu hút một làn sóng tấn công trừng phạt thứ hai của Mỹ.

Vali Nasr, giáo sư chính trị quốc tế tại trường Luật và Ngoại giao Fletcher  thuộc đại học Tufts nói rằng, Iran sẽ “rõ ràng trả đũa chống lại Israel để bảo vệ hình ảnh của mình ở trong nước cũng như khu vực. Đồng thời sẽ cố gắng và giữ Mỹ bận rộn bởi những căng thẳng leo thang tại Lebanon, Syria, Ai Cập, Iraq và Afghanistan”.

Năm 2009, Viện Brookings đã tổ chức một buổi mô phỏng để đánh giá ngày thứ hai của một cuộc tấn công từ Israel nhằm vào Iran. Buổi mô phỏng gồm các thành viên vào vai các quan chức Mỹ, Israel và Iran. Karim Sadjadpour thuộc Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Carnegie Endowment đóng vai lãnh đạo tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei. Ông nhấn mạnh, lãnh đạo Iran “phải cân nhắc phản ứng của mình với độ chính xác cao. Nếu họ phản ứng yếu ớt, họ sẽ mất mặt, nếu họ phản ứng quá nhiều, họ có thể mất đầu”.

Trong buổi mô phỏng, Iran còn bắn tên lửa vào các mục tiêu quân sự và hạt nhân Israel, và để các chiến binh Hezbollah, Hamas cũng như Jihad bắn rocket vào các trung tâm dân cư tại Israel, với mục tiêu tạo ra không khí hoảng loạn trong người dân Israel. Trong buổi mô phỏng, Iran còn kích hoạt hoạt động của mạng lưới khủng bố ở châu Âu, đánh bom cơ sở vận chuyển công cộng và giết hại dân thường.

Theo ông Sadjadpour, một điều thấy trong buổi mô phỏng chính là mọi thứ trở nên tồi tệ nhanh đến thế nào và nhấn mạnh “khó có thể nói các hậu quả lâu dài, nhưng chắc chắn một điều là nó sẽ rất khó chịu”.

Thái An (theo New York Times)

www.vietthuc.org